Վահան Տերյանը, չնայած Չարենցի ժամանակակիցը լինելուն, նրա համար օրինակ ու ոգեշնչում էր։ Դրա ամենահայտնի ապացույցը Չարենցի «Վահան Տերյանի հիշատակին» կոչվող շարքն է՝ բաղկացած երեք բանաստեղծություններից։
Դու — լուսե, անցար ու չկաս։ Դու — թեթե, անմարմին, անծիր։ Դու ուրի՛շ խնդության երազ։ Դու սրտում մեր ընդմիշտ վառեցիր Կրակներ անմար ու թաքուն։ Փռեցիր լուսավոր գանձեր։ Եվ երբե՛ք, երբեք չի աղոտի Քո կանթեղը խավար մեր հոգում — Քո կանթեղը — հեռո՜ւ կարոտի։
Այս բանաստեղծության մեջ հատկապես երևում է այն, որ Չարենցի համար ոգեշնչման աղբյուր էր հանդիսանում Տերյանը, քանի որ իր սրտում անմար ու թաքուն կրակ էր վառել։ Ես նաև լսել եմ, որ Չարենցը արտագրել է Տերյանի անտիպներից մի քանիսը, որոնք հենց նրա միջոցով են հասել մեզ։
Մի տարի է մոտ, որ ես թանգարանից՝ Խանջյանի կարգադրությամբ վերցրել եմ Վահան Տերյանի ձեռագրերը՝ նրա անտիպ երկերը հրատարակության համար պատրաստելու նպատակով։ Ես սկսեցի արտագրել ձեռագրերը, որպեսզի միշտ ձեռքի տակ ունենամ, և բնագրերը չփչանան հաճախակի թերթելուց։ Բայց դեռ չեմ վերջացրել և չեմ էլ շտապում։ Մի զարմանալի քնքուշ և խնդագին զգացմունք եմ ունենում յուրաքանչյուր անգամ, երբ հիշում եմ, որ այնտեղ՝ սեղանիս դարակում, պահված են Տերյանի, հասկանու՞մ եք, իսկական ձեռագրերը… նրա ձեռքով գրված այդ թերթիկները… Երբ անչափ տխուր եմ լինում, հանում եմ, նայում… կարծես՝ արեգակն է պահված իմ գրասեղանի դարակում… Այդ մետաքսյա թերթիկները՝ ծածկված չինական սև մելանով, գրված չքնաղ, ազնվական գրերով… Զարմանալի մաքուր և գեղեցիկ ձեռագիր է ունեցել այդ մարդը։ Ձեռագիրն անգամ նուրբ է, ինչպես նրա ողջ ստեղծագործությունը՝ նուրբ ու մաքուր։ Իմ կյանքի ամենամեծ խնդությունն է դա. հանել մեկ-մեկ այդ ձեռագրերը և նայել…
-Օ՜, հեռու ընկե՛ր իմ… Վահա՛ն Տերյան…Եղիշե Չարենց
Պարզվում է, որ Տերյանն այնպիսի մեծություն է եղել Չարենցի համար, որ նա անգամ գողություն է արել հորից, որպեսզի գնի նրա գրքերից․
Չարենցը ինձ պատմել է, որ դեռևս աշակերտ Կարսի ռեալական դպրոցում, 1912 թվին, մի ռուբլի է թռցրել Աբգար-աղայից (այդպես էր անվանում հորը) ու գնել Վահան Տերյանի «Բանաստեղծություններ» գիրքը, որ նոր երևացել էր Կարսի գրախանութի ցուցափեղկում։ -Ասես անհուն մի գանձ նվիրեցին ինձ․ զարմանալի հայտնություն եղավ ինձ համար այդ գիրքը, ու էլ ձեռքիցս վայր չդրի։ Առանձնանում էի ու շարունակ կարդում։ Այնպիսի կախարդական ազդեցություն ունեցավ վրաս, որ մինչև օրս էլ չեմ կարող առանց հուզմունքի հիշել այդ։Միքայել Մազմանյան,«Հիշողություններ Եղիշե Չարենցի մասին», Երևան, 1961, էջ 60
Չարենցը նաև հանդիպել է Տերյանին մեկ անգամ պատանի հասակում, սակայն չի համարձակվել մոտենալ ու խոսել նրա հետ։ Նա Տերյանին տեսել է հեռվից՝ 1917 թվականին, Գոլովինսկի պողոտայի վրա, «Մի բաժակ թեյ» սրճարանում․
Տերյանին ես տեսել եմ միայն մի անգամ, Թիֆլիսում, կարծեմ 1917 թվին․-Գալավինյան պրոսպեկտի վրա այն ժամանակ գոյություն ունեցող “Чашка чаю” բարեգործական թեյատան մեջ։ Նա ինչ-որ մեկի հետ նստած թեյ էր խմում և թերթ կարդում։ Նրան մոտեցավ Կարա-Դարվիշը այն ժամանակ ինձ անձամբ ծանոթ միակ հայ հեղինակը։ Ես անչափ նախանձեցի նրան, որ խոսում է այդպիսի մի հանճարեղ մարդու հետ․ ինձ համար Տերյանն այդ ժամանակ ոչ միայն հանճարեղ պոետ էր, այլև միֆական անձնավորություն․․․Շատ շուտով նա բարձրացավ, մոտեցավ կախարանին, որ գտնվում էր դռան մոտ, հագավ վերարկուն (մկան գույնի․ այդպիսի վերարկուներ այն ժամանակ հագնում էին կոմիվոյաժորները), թերթերը խոթեց գրպանը և գնաց։
Ես դուրս եկա փողոց և երկար նայում էի նրա ետևից․․․ Իմ տպավորության մեջ անջինջ մնաց նրա թուխ, մի փոքր դեղնավուն, խիստ հայկական դեմքը և սև աչքերի խոնավ նայվածքը․ նրա դեմքին կարծես մշուշ կար և նրա աչքերը այդ մշուշի միջից նայում էին խոնավ նայվածքով․ դեմքը թեկուզև հայկական էր, մի փոքր կոպիտ դիմագծերով, սակայն թողնում էր ծայր աստիճան կրթված, մտավոր աշխատանքով ապրող մարդու տպավորություն։ Դեմքի վրա կար հիվանդագին հոգնածության կնիք և նրա կերպարանքն ամբողջովին համապատասխանում էր նրա պոեզիային․․․
Ես նրան այլևս չտեսա․․․։
Վարդան Դանիելով 